viernes, 28 de abril de 2017
Outro método de vacinas sen agullas
Neste video do canle de YouTube Noticias de la ciencia Noticiencia explícase un sistema de vacinación sen agullas aínda máis práctico que o que xa comentamos previamente neste blog. Sen dúbida un gran avance para a medicina moderna:
Inxeccións sen agullas
Para esa clase de xente que sinte pánico so con mencionar o tema das agullas nas vacinas e demais procedementos médicos, o seu temor podería deixar de existir en breve.
Grazas a estudos realizados no MIT (Massachusetts Institute of Technology) se desenvolveu un sistema que permite inxectar unha gran variedade de fármacos a través da pel baseandose nas forzas de Lorentz, aquelas que se xeran polo campo magnético ao recibir unha particula cargada electricamente. Isto é posible grazas ao imán que contén, rodeado por unha bobina de alambre conectada a un émbolo que contén os fármacos. Iste sistema xera a forza suficiente para empuxar un pistón que provoca a apertura dunha cápsula que libera os produtos desexados a gran velocidade a través da pel.
Grazas a estudos realizados no MIT (Massachusetts Institute of Technology) se desenvolveu un sistema que permite inxectar unha gran variedade de fármacos a través da pel baseandose nas forzas de Lorentz, aquelas que se xeran polo campo magnético ao recibir unha particula cargada electricamente. Isto é posible grazas ao imán que contén, rodeado por unha bobina de alambre conectada a un émbolo que contén os fármacos. Iste sistema xera a forza suficiente para empuxar un pistón que provoca a apertura dunha cápsula que libera os produtos desexados a gran velocidade a través da pel.
domingo, 23 de abril de 2017
Pillcam
O procedemento usual para as probas de cancro de colon non é realizado por moita xente debido a que adoita ser desagradable debido ao xaxún, o uso de laxantes ou a anestesia. Sen embargo grazas a este invento usado previamente para a observación do esófago e do intestino delgado, esta proba facilítase dun xeito considerable.
Pillcam é unha píldora como podería ser a de moitos medicamentos pero con algo especial xa que conta cunha cámara que permite ao médico observar o interior do paciente ao ter a capacidade de transmitir estas imaxes a un ordenador.
Pillcam é unha píldora como podería ser a de moitos medicamentos pero con algo especial xa que conta cunha cámara que permite ao médico observar o interior do paciente ao ter a capacidade de transmitir estas imaxes a un ordenador.
Segundo Sherman Chamberlain, gastroenterólogo de Gerogia, é un gran primeiro paso no avance do diagnóstico deste tipo de cancro, un dos máis comúns na actualidade.
Icon
Wayne Flavin, director de asuntos científicos de DMG America (empresa de materiais dentais), asegurou que grazas a este invento non será necesario que os dentistas teñan que perforar partes saudables de dentes e moas para chegar a zonas con caries.
"Icon", o proxecto da xa citada DMG, consiste na implantación dunha resina líquida no dente en cuestión, a cal, debido á súa rápida fluidez, chega antes á parte cariada que os tradicionais empastes de metal ou porcelana. Unha vez alí, solidifícase e impide o avance da caries. Grazas a este sistema non é necesario o uso de torno nin de anestesia nestes tratamentos tan usuais.
"Icon", o proxecto da xa citada DMG, consiste na implantación dunha resina líquida no dente en cuestión, a cal, debido á súa rápida fluidez, chega antes á parte cariada que os tradicionais empastes de metal ou porcelana. Unha vez alí, solidifícase e impide o avance da caries. Grazas a este sistema non é necesario o uso de torno nin de anestesia nestes tratamentos tan usuais.
Heartmate II
Ese é o nome dun novo dispositivo de asistencia ventricular que pode axudar a millóns de persoas con problemas cardíacos a redor do mundo.
O heartmate II é unha "bomba" cardíaca substitutiva dun trasplante de corazón. Esta é insertada no abdome e, mediante un diminuto motor de turbina, envía sangue osixenada dende o corazón debilitado ao resto do corpo.
Según o doutor da Universidade de Duke, Joseph Rogers, coautor dun estudo sobre o dispositivo, a esperanza de vivir dous anos aumentou considerablemente e permite aceptar a pacientes que antes non tiñan ningún tipo de opción a tratamento.
O heartmate II é unha "bomba" cardíaca substitutiva dun trasplante de corazón. Esta é insertada no abdome e, mediante un diminuto motor de turbina, envía sangue osixenada dende o corazón debilitado ao resto do corpo.
Según o doutor da Universidade de Duke, Joseph Rogers, coautor dun estudo sobre o dispositivo, a esperanza de vivir dous anos aumentou considerablemente e permite aceptar a pacientes que antes non tiñan ningún tipo de opción a tratamento.
Restaurador da visión
Como di a descrición deste curioso aparello: "parece o ollo dun androide do cine pero simboliza unha esperanza para millóns de persoas".O funcionamento deste dispositivo ocular é o seguinte: unha minicámara acoplada a uns lentes que usa o paciente capta imaxes case do mesmo modo que un ollo real e as transmite de forma inalámbrica a un chip insertado no mesmo. Este chip estimula ás células nerviosas da retina que envían as imaxes ao cerebro mediante o nervio óptico.
John Wyatt, coinventor deste singular aparello declara: non é suficiente para restaurar a visión dun xeito completo pero si o suficiente como para permitir que o suxeito camiñe por lugares familiares sen necesidade de outros útiles como bastón ou un perro guía.
As células nai
As células nai son un tipo de células presentes en todos os organismos pluricelulares. O que as fai tan especiais é a súa capacidade de especializarse como calquer tipo de célula e dividirse formando máis células nai mediante a mitose que realizan todas as células. Así, unha célula nai pode converterse nunha célula muscular, ósea, etc.
Isto no campo da medicina pode ser realmente útil en tres campos principalmente: terapia xénica, medicina rexenerativa e inmunoloxía.
Isto no campo da medicina pode ser realmente útil en tres campos principalmente: terapia xénica, medicina rexenerativa e inmunoloxía.
- Terapia xénica: consiste no tratamento de enfermidades xenéticas mediante a implantación de células nai doutra persoa alatamente compatible como un irmán.
- Inmunoterapia: son usadas por exemplo no cancro, co fin de atenuar os efectos secundarios da radioterapia e a quimioterapia.
- Medicina rexenerativa: isto quere dicir a reconstrución de órganos e tecidos mediante a especialización de células nai. Exemplos serían a pel, os tecidos do corazón e, de forma experimental, a medula espiñal e as neuronas.
Ictus
Un ictus, tamén coñecido como embolia, é unha alteración da circulación sanguínea que chega ao cerebro. Podería ser comparable co infarto de miocardio pero no cerebro en lugar do corazón.Ao igual que este, un coágulo ou unha hemorraxia repentina poden ser a causa deste problema.
Cada ano 130 000 persoas sufren un ictus en España e un 30 % rematan ca morte de quen o padece. Ademais, nun 40 % destes é o causante dunha discapacidade grave, sendo así a primeira causa de discapacidade nos adultos. O ictus é a primeira causa de mortandade en mulleres e a segunda en homes.
Os principais factores de risco nesta enfermidade teñen moito en común cos do corazón xa que todos eles son causantes de coágulos nas arterias. Por iso, sedentarismo, obesidade, consumo de drogas como tabaco, alcohol e outras, hipertensión... Todos eles poden ser causantes de ambos.
Para previr esta lesión é importante controlar os niveis de azucre en sangue, seguir unha dieta adecuada cun consumo reducido de sal e facer exercicio de xeito moderado a miúdo.
Cada ano 130 000 persoas sufren un ictus en España e un 30 % rematan ca morte de quen o padece. Ademais, nun 40 % destes é o causante dunha discapacidade grave, sendo así a primeira causa de discapacidade nos adultos. O ictus é a primeira causa de mortandade en mulleres e a segunda en homes.
Os principais factores de risco nesta enfermidade teñen moito en común cos do corazón xa que todos eles son causantes de coágulos nas arterias. Por iso, sedentarismo, obesidade, consumo de drogas como tabaco, alcohol e outras, hipertensión... Todos eles poden ser causantes de ambos.
Para previr esta lesión é importante controlar os niveis de azucre en sangue, seguir unha dieta adecuada cun consumo reducido de sal e facer exercicio de xeito moderado a miúdo.
Infarto de miocardio vídeo explicativo
Neste vídeo do canle de YouTube PlusEsMas aparece explicado como se produce a obstrución das arterias nun infarto de miocardio:
O infarto de miocardio
Un infarto é a necrose ou morte de células dun órgano debido á falta de rego sanguíneo ocasionada xeralmente pola obstrución ou estenose (estreitamento) da arteria correspondente.
Malia que o coñecido popular como infarto é o infarto de miocardio (afectando ao corazón) o certo é que a maioría dos órganos poden sufrilo, como o cerebro por exemplo.
Os factores de risco que poden conducir a que se produza esta falta de rego son:
Pode incluso estar asociado a vómitos, perda de coñecemento, dificultades respiratorias e dor no abdome.
Malia que o coñecido popular como infarto é o infarto de miocardio (afectando ao corazón) o certo é que a maioría dos órganos poden sufrilo, como o cerebro por exemplo.
Os factores de risco que poden conducir a que se produza esta falta de rego son:
- Hipertensión
- Colesterol alto en sangue
- Consumo de tabaco
- Obesidade
- Sedentarismo
- Idade avanzada
Pode incluso estar asociado a vómitos, perda de coñecemento, dificultades respiratorias e dor no abdome.
A utilidade médica do xenoma
O chamado PXH (Proxecto Xenoma Humano) consistíu no traballo que deu lugar á identificación de todos os xenes que compoñen o xenoma humano. Foi completado en 2003 malia que se descoñece todavía a maior parte do seu potencial e funcionalidade.
Dito isto, o xenoma humano é, basicamente, a secuencia do ADN dun ser humano.
En canto ao que isto supón para a medicina, podemos salientar o seguinte:
Dito isto, o xenoma humano é, basicamente, a secuencia do ADN dun ser humano.
En canto ao que isto supón para a medicina, podemos salientar o seguinte:
- Agora pódense comprender e identificar os xenes que contribúen a algunhas enfermidades determinando así as súas características herditarias e incluso a que idade pode chegar a producirse.
- Elaboración de compostos útiles contra enzimas e proteínas causantes dalgunhas enfermidades como a BACE e a BACE2 no caso do alzheimer.
- Elaboración de vacinas como a da meninxite debido ao coñecemento da composición xenética desta bacteria.
- Xa citado en anteriores ocasións, o coñecemento das bases xenéticas do cancro.
sábado, 15 de abril de 2017
Resumo da tuberculose
Neste video do canle de YouTube SAWBO Scientific Animations Without Borders resúmense os síntomas e as principais medidas preventivas na loita contra a tuberculose:
Tratamento contra a tuberculose
Existen tres tipos de tratamento contra esta enfermidade: sanatorial, quirúrxico e farmacolóxico.
-Sanatorial: xa en desuso, entre mediados do século XIX e a primeira metade do século XX os afectados por esta enfermidade eran enviados a sanatorios situados a gran altura pola teoría de aumentar o fluxo sanguíneo en consecuencia da taquicardia producida precisamente pola altura. A súa eficacia resultou dudosa.
-Quirúrxico: realizáronse diversas técnicas pero a maioría baseadas na colapsoterapia, é dicir, colapsar un pulmón e deixalo en reposo para curar a enfermidade.
-Farmacolóxico: fundamental tanto para o control como para a cura da enfermidade, este tratamento supuxo un cambio radical en canto a tuberculose. Comezando en 1944-1950 como combinación de dous fármacos, non se tardou en agregar un terceiro e ilo mellorando pouco a pouco así como reducindo a súa duración.
-Sanatorial: xa en desuso, entre mediados do século XIX e a primeira metade do século XX os afectados por esta enfermidade eran enviados a sanatorios situados a gran altura pola teoría de aumentar o fluxo sanguíneo en consecuencia da taquicardia producida precisamente pola altura. A súa eficacia resultou dudosa.
-Quirúrxico: realizáronse diversas técnicas pero a maioría baseadas na colapsoterapia, é dicir, colapsar un pulmón e deixalo en reposo para curar a enfermidade.
-Farmacolóxico: fundamental tanto para o control como para a cura da enfermidade, este tratamento supuxo un cambio radical en canto a tuberculose. Comezando en 1944-1950 como combinación de dous fármacos, non se tardou en agregar un terceiro e ilo mellorando pouco a pouco así como reducindo a súa duración.
Bacteria causante da tuberculose
A tuberculose
A tuberculose é unha enfermidade infecciosa causada por un determinado tipo de bacterias que afecta principalmente aos pulmóns, pero pode extenderse e afectar ao sistema nervioso central, sistema linfático, circulatorio, etc.
Os principais síntomas da tuberculose son tos severa durante tres semanas ou máis, baixada de peso, debilidade ou fatiga, febre e calafríos, sudores nocturnos e tusir ou escupir sangue e mucosidades.
A tuberculose, non tratada de xeito correcto pode ser mortal. A pesar disto, pode ser tratada tanto cando se atopa nun organismo de forma activa como cando está todavía en estado latente.
O seu contaxio prodúcese polo aire, cando unha persoa infectada escupe, tuse ou estornuda. Un gran número dos casos de tuberculose actuais se deben a que a persoa que a contrae presenta un sistema inmunitario debilitado por outras enfermidades como o sida, medicamentos inmunosupresores ou o abuso de drogas.
A maioría dos casos de tuberculose danse en países cun baixo desenvolvemento económico debido á escaseza de recursos para obter as vacinas ou os medicamentos necesarios para o seu tratamento adecuado.
Tense como unha das enfermidades máis antigas, tendo entre 15 000 e 22 000 anos de vida.
Radiografía de tórax dun caso de tuberculose
Os principais síntomas da tuberculose son tos severa durante tres semanas ou máis, baixada de peso, debilidade ou fatiga, febre e calafríos, sudores nocturnos e tusir ou escupir sangue e mucosidades.
A tuberculose, non tratada de xeito correcto pode ser mortal. A pesar disto, pode ser tratada tanto cando se atopa nun organismo de forma activa como cando está todavía en estado latente.
O seu contaxio prodúcese polo aire, cando unha persoa infectada escupe, tuse ou estornuda. Un gran número dos casos de tuberculose actuais se deben a que a persoa que a contrae presenta un sistema inmunitario debilitado por outras enfermidades como o sida, medicamentos inmunosupresores ou o abuso de drogas.
A maioría dos casos de tuberculose danse en países cun baixo desenvolvemento económico debido á escaseza de recursos para obter as vacinas ou os medicamentos necesarios para o seu tratamento adecuado.
Tense como unha das enfermidades máis antigas, tendo entre 15 000 e 22 000 anos de vida.
Mitos e lendas sobre as vacinas
A continuación un vídeo explicativo sobre algúns mitos frecuentes das vacinas explicadas por Pablo Linde, máis concretamente do seu canal de YouTube
Controversia das vacinas
Malia os seus beneficios en canto á prevención de enfermidades, existiron e aínda hoxe existen movementos antivacinas fundamentados en premisas como que non curan as enfermidades dun xeito real, que poden provocar a enfermidade que intentan previr ou que conlevan efectos secundarios.
Unha das principais bazas antivacinas é o uso do tiomersal, un derivado do mercurio que desde 1930 se usa como método conservante das vacinas. Se ben é certo que en Europa e Estados Unidos está case por completo eliminado, non son poucos os que o relacionan con trastornos do desenvolvemento como retraso na linguaxe, autismo e mesmo hiperactividade. O certo é que non existen estudos que demostren a toxicidade deste composto pero, debido á preocupación cidadá procedeuse ao seu retiro.
Cabe destacar que é un movemento máis ben minoritario e a efectividade das vacinas é innegable, con exemplos como o da erradicación da viruela mediante a vacinación masiva, afectando antes disto a 1 de cada 7 nenos en Europa, entre outros exemplos.
Unha das principais bazas antivacinas é o uso do tiomersal, un derivado do mercurio que desde 1930 se usa como método conservante das vacinas. Se ben é certo que en Europa e Estados Unidos está case por completo eliminado, non son poucos os que o relacionan con trastornos do desenvolvemento como retraso na linguaxe, autismo e mesmo hiperactividade. O certo é que non existen estudos que demostren a toxicidade deste composto pero, debido á preocupación cidadá procedeuse ao seu retiro.
Cabe destacar que é un movemento máis ben minoritario e a efectividade das vacinas é innegable, con exemplos como o da erradicación da viruela mediante a vacinación masiva, afectando antes disto a 1 de cada 7 nenos en Europa, entre outros exemplos.
viernes, 14 de abril de 2017
Os novos tipos de vacinas
En entradas anteriores xa comentaramos os tipos actuais de vacinas pero, aínda máis, existen tipos en fase experimental que poderían aportar a solución a enfermidades que non teñen cura na actualidade ou mesmo supoñer unha alternativa mellor ás xa existentes.
-Polisacarídicas: baséase na existencia de polisacáridos (un tipo de glúcidos) con propiedades inmunitarias localizados na membrana externa de determinadas bacterias. Estos, ao poñerse en contacto con algunhas proteínas, teñen a capacidade de ser recoñecidos polo organismo como un antíxeno, xerando así anticorpos.
-Vector recombinante: basease na combinación da fisioloxía (o corpo) dun determinado microorganismo co ADN doutro xerando así inmunidade contra enfermidades que tengan procesos de infección complexos.
-Vacina de ADN: consiste na introdución de ADN de bactrias ou virus infecciosos nas células dun organismo como podería ser o humano ou dalgún outro animal. Isto provoca o recoñecemento dese "ADN extraño" e ataca tanto á proteína producida como ás células infectadas, tendo así inmunización para cando sexa o propio patóxeno o que esté dentro do organismo.
-Polisacarídicas: baséase na existencia de polisacáridos (un tipo de glúcidos) con propiedades inmunitarias localizados na membrana externa de determinadas bacterias. Estos, ao poñerse en contacto con algunhas proteínas, teñen a capacidade de ser recoñecidos polo organismo como un antíxeno, xerando así anticorpos.
-Vector recombinante: basease na combinación da fisioloxía (o corpo) dun determinado microorganismo co ADN doutro xerando así inmunidade contra enfermidades que tengan procesos de infección complexos.
-Vacina de ADN: consiste na introdución de ADN de bactrias ou virus infecciosos nas células dun organismo como podería ser o humano ou dalgún outro animal. Isto provoca o recoñecemento dese "ADN extraño" e ataca tanto á proteína producida como ás células infectadas, tendo así inmunización para cando sexa o propio patóxeno o que esté dentro do organismo.
jueves, 13 de abril de 2017
Tipos de vacinas
Hay cinco tipos de vacinas principalmente, son os seguintes:
-Inactivadas: son as compostas por microorganismos debilitados con calor ou compostos químicos. A inmunidade producida por estas vacinas é menor do normal xa que eses microorganismos debilitados non teñen a capacidade de reproducirse, o que conleva a necesidade de varias dosis para mantela. Son exemplos deste tipo as vacinas de hepatite A e peste bubónica.
-Vivas atenuadas: son as compostas por microorganismos criados baixo unhas determinadas condicións que diminúen as súas condicións patóxenas. Esta inmunidade é máis duradeira que a das anteriores debido a que as bacterias ou virus aínda conservan a súa estrutura. O risco destas vacinas é a posibilidade de provocar a enfermidade en persoas cun sistema inmunitario en mal estado. Son exemplos deste tipo a das papeiras e a do sarampión.
-Toxoides: nos casos onde a enfermidade é provocada por compoñentes provintes do microorganismo e non polo microorganismo en si, pódense suministrar directamente de maneira inactivada. É o caso do tétanos, por exemplo.
-Acelulares: consisten nunha mezcla de compoñentes purificados do patóxeno contra o que se quere inmunizar que pode constar de proteínas fortemente inmunoxénicas e incluso toxoides. Un exemplo desto sería a da tos ferina.
-Recombinantes de subunidade: consiste na introdución dun xen que habilite a produción dun antíxeno inmunolóxico nun microorganismo produtor. A función deste será producir grandes cantidades dese antíxeno para despois utilizarse na vacina. Un exemplo disto sería na vacina da hepatite B.
-Inactivadas: son as compostas por microorganismos debilitados con calor ou compostos químicos. A inmunidade producida por estas vacinas é menor do normal xa que eses microorganismos debilitados non teñen a capacidade de reproducirse, o que conleva a necesidade de varias dosis para mantela. Son exemplos deste tipo as vacinas de hepatite A e peste bubónica.
-Vivas atenuadas: son as compostas por microorganismos criados baixo unhas determinadas condicións que diminúen as súas condicións patóxenas. Esta inmunidade é máis duradeira que a das anteriores debido a que as bacterias ou virus aínda conservan a súa estrutura. O risco destas vacinas é a posibilidade de provocar a enfermidade en persoas cun sistema inmunitario en mal estado. Son exemplos deste tipo a das papeiras e a do sarampión.
-Toxoides: nos casos onde a enfermidade é provocada por compoñentes provintes do microorganismo e non polo microorganismo en si, pódense suministrar directamente de maneira inactivada. É o caso do tétanos, por exemplo.
-Acelulares: consisten nunha mezcla de compoñentes purificados do patóxeno contra o que se quere inmunizar que pode constar de proteínas fortemente inmunoxénicas e incluso toxoides. Un exemplo desto sería a da tos ferina.
-Recombinantes de subunidade: consiste na introdución dun xen que habilite a produción dun antíxeno inmunolóxico nun microorganismo produtor. A función deste será producir grandes cantidades dese antíxeno para despois utilizarse na vacina. Un exemplo disto sería na vacina da hepatite B.
As diferentes vacinas
Ao xa ter falado das vacinas, introducimos a cronoloxía destas según o seu ano de descubrimento:
1796: viruela
1879: diarrea crónica intestinal grave
1882: rabia
1890: tétanos e difteria
1897: peste
1927: tuberculosis
1937: febre amarela e tifus
1964: sarampión
1967: paperas
1974: varicela
1977: neumonía
1978: meninxite
1981: hepatite B
1992: hepatite A
2005: virus do papiloma humano
2009: gripe A
Aquí non figuran todas as vacinas descubertas tan só algunhas delas que caben destacar pola súa importancia e tampouco figuran as de fase experimental como a da Hepatite C descuberta en 2009.
1796: viruela
1879: diarrea crónica intestinal grave
1882: rabia
1890: tétanos e difteria
1897: peste
1927: tuberculosis
1937: febre amarela e tifus
1964: sarampión
1967: paperas
1974: varicela
1977: neumonía
1978: meninxite
1981: hepatite B
1992: hepatite A
2005: virus do papiloma humano
2009: gripe A
Aquí non figuran todas as vacinas descubertas tan só algunhas delas que caben destacar pola súa importancia e tampouco figuran as de fase experimental como a da Hepatite C descuberta en 2009.
Orixe das vacinas
Todos algunha vez temos obtido beneficios das vacinas, xa que nos proporcionan inmunidade contra determinadas enfermidades que doutro xeito poderían chegar a ser graves para nós.
Pois ben, algo que puidera parecer tan moderno como isto, xa foi usado na China e na India ao redor do ano 200 a.C., vacinandose contra a viruela mediante a administración por vía nasal de fragmentos de pústulas secas moídas.
Xa no ano 1796, durante a epidemia de esta enfermidade en Europa, un médico rural inglés chamado Edward Jenner, observou que as leiteiras ocasionalmente contraían unha especie de "viruela de vaca" ou "viruela vacuna" que as facía inmunes contra a cepa común e máis mortal desta. Comprobouse que a viruela de vaca era unha variante leve da outra.
Sería en 1881 caqndo Louis Pasteur introduciría oficialmente os termos vacina e vacinación (provintes de "vaca") como referencia e homenaxe ao seu primeiro descubridor.
Pois ben, algo que puidera parecer tan moderno como isto, xa foi usado na China e na India ao redor do ano 200 a.C., vacinandose contra a viruela mediante a administración por vía nasal de fragmentos de pústulas secas moídas.
Xa no ano 1796, durante a epidemia de esta enfermidade en Europa, un médico rural inglés chamado Edward Jenner, observou que as leiteiras ocasionalmente contraían unha especie de "viruela de vaca" ou "viruela vacuna" que as facía inmunes contra a cepa común e máis mortal desta. Comprobouse que a viruela de vaca era unha variante leve da outra.
Sería en 1881 caqndo Louis Pasteur introduciría oficialmente os termos vacina e vacinación (provintes de "vaca") como referencia e homenaxe ao seu primeiro descubridor.
Edward Jenner
domingo, 12 de febrero de 2017
As sulfamidas
Unha sulfamida é unha substancia química sintética que se utiliza na medicina como antibiótico e antiparasitario.
Este tipo de composto químico foi o primeiro en poder desarrollarse como antimicrobianos e deixar así o terreo preparado para os grandes avances medicos tanto en humanos como animais. O seu descubrimento, aínda que moi baseado en outros científicos, atribúeselle a Gerhard Domagk, un patólogo alemán que recibiría o Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina no ano 1947 grazas á súa aportación a este campo. O premio foille concedido, en realidade, no ano 1939 pero o réxime nazi obrigoulle a rechazalo, recibindoo 8 anos máis tarde.
Domagk descubríu que o Prontosil (derivado das sulfamidas) era efectivo contra as enfermidades causadas por unhas bacterias chamadas estreptococos e, tratando á súa propia filla con este, conseguíu evitar a amputación dun dos seus brazos.
Este tipo de composto químico foi o primeiro en poder desarrollarse como antimicrobianos e deixar así o terreo preparado para os grandes avances medicos tanto en humanos como animais. O seu descubrimento, aínda que moi baseado en outros científicos, atribúeselle a Gerhard Domagk, un patólogo alemán que recibiría o Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina no ano 1947 grazas á súa aportación a este campo. O premio foille concedido, en realidade, no ano 1939 pero o réxime nazi obrigoulle a rechazalo, recibindoo 8 anos máis tarde.
Domagk descubríu que o Prontosil (derivado das sulfamidas) era efectivo contra as enfermidades causadas por unhas bacterias chamadas estreptococos e, tratando á súa propia filla con este, conseguíu evitar a amputación dun dos seus brazos.
A penicilina
Probablemente a penicilina sexa un dos remedios médicos máis famosos debido á importancia que tivo e que continúa a ter na actualidade pero, se ben é así, moita xente non coñece a súa utilidade concreta.
Para comezar a falar da penicilina é imprescindible comezar falando do seu descubridor, Alexander Fleming. Este científico escocés, ao estar traballando no Hospital Saint Mary de Londres, procedeu ao estudo de varios cultivos de bacterias. Tras un mes de vacacións, ao regresar ao seu laboratorio decatouse de que varios estaban contaminados polo que procedeu á súa eliminación nunha bandexa de lysol. Tras recibir a visita dun compañeiro e ensinarlle o seu traballo deuse conta de que nunha das bandexas que todavía non foran lavadas observábase unha transparencia a redor do fungo contaminante, o que indicaba destrución celular.
Tras varios experimentos para descartar a súa toxicidade en mamíferos como conexos, o seu experimento pasou bastante desapercibido incluso para o propio Fleming que non sabía a utilidade potencial do seu descubrimento.
Varios científicos, como Cecil George Paine ou Howard Walter Florey, continuaron con estas investigacións descubrindo, así, un dos primeiros antibióticos empleados no tratamento de moitas das principales enfermidades bacteriolóxicas.
Hoxe en día coñécese como penicilinas a un grupo de antibióticos capaces de eliminar determinadas bacterias.
Fleming obtuvo por este descubrimento o Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina no ano 1945 xunto con Ernest Boris Chaine e o xa citado Walter Florey, estes dous últimos por descubrir a forma de producilas en masa.
Para comezar a falar da penicilina é imprescindible comezar falando do seu descubridor, Alexander Fleming. Este científico escocés, ao estar traballando no Hospital Saint Mary de Londres, procedeu ao estudo de varios cultivos de bacterias. Tras un mes de vacacións, ao regresar ao seu laboratorio decatouse de que varios estaban contaminados polo que procedeu á súa eliminación nunha bandexa de lysol. Tras recibir a visita dun compañeiro e ensinarlle o seu traballo deuse conta de que nunha das bandexas que todavía non foran lavadas observábase unha transparencia a redor do fungo contaminante, o que indicaba destrución celular.
Tras varios experimentos para descartar a súa toxicidade en mamíferos como conexos, o seu experimento pasou bastante desapercibido incluso para o propio Fleming que non sabía a utilidade potencial do seu descubrimento.
Varios científicos, como Cecil George Paine ou Howard Walter Florey, continuaron con estas investigacións descubrindo, así, un dos primeiros antibióticos empleados no tratamento de moitas das principales enfermidades bacteriolóxicas.
Hoxe en día coñécese como penicilinas a un grupo de antibióticos capaces de eliminar determinadas bacterias.
Fleming obtuvo por este descubrimento o Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina no ano 1945 xunto con Ernest Boris Chaine e o xa citado Walter Florey, estes dous últimos por descubrir a forma de producilas en masa.
Teoría dos xermes
A teoría dos xermes propón que son determinados microorganismos os responsables dunha ampla gama de enfermidades mediante a invasión a outro ser vivo de maior tamaño como un mamífero.
O termo xerme designa calqueira clase de microorganismo capaz disto, tanto virus, como bacterias, fungos, etc. que, ao provocar unha determinada enfermidade recibe o nome de patóxeno.
Ista teoría foi formulada por Louis Pasteur na segunda metade do século XIX constituindo unha auténtica revolución á hora do tratamento das infeccións na medicina moderna, xa que deu paso a descubrimentos tales como as vacinas, a esterilización ou os antibióticos como métodos efectivos ante a propagación de enfermidades contaxiosas.
Foi finalmente demostrada por Robert Koch mediante experimentos coa tuberculose, grazas aos cales lle foi concedido o Premio Nobel de Fisioloxía e Medicina no ano 1905. Os seus descubrimentos darían lugar aos postulados de Koch, que servirían como criterio para demostrar se un determinado patóxeno era o causante dunha enfermidade concreta.
O termo xerme designa calqueira clase de microorganismo capaz disto, tanto virus, como bacterias, fungos, etc. que, ao provocar unha determinada enfermidade recibe o nome de patóxeno.
Ista teoría foi formulada por Louis Pasteur na segunda metade do século XIX constituindo unha auténtica revolución á hora do tratamento das infeccións na medicina moderna, xa que deu paso a descubrimentos tales como as vacinas, a esterilización ou os antibióticos como métodos efectivos ante a propagación de enfermidades contaxiosas.
Foi finalmente demostrada por Robert Koch mediante experimentos coa tuberculose, grazas aos cales lle foi concedido o Premio Nobel de Fisioloxía e Medicina no ano 1905. Os seus descubrimentos darían lugar aos postulados de Koch, que servirían como criterio para demostrar se un determinado patóxeno era o causante dunha enfermidade concreta.
sábado, 28 de enero de 2017
Como funcionan os grupos sanguíneos?
Se ben todo o mundo sabe que, por exemplo a un paciente con sangue do tipo A, non se lle pode dar sangue do tipo B, non todos saben a que se debe isto.
A sangue humana posúe unhas células chamadas anticorpos, capaces de reaccionar con outras células dos glóbulos vermellos chamadas antíxenos producindo aglutinación.
Estos anticorpos son os responsables desa incompatibilidade que nombrabamos antes. Dito isto, a explicación das relacións entre os tipos de sangue é a seguinte:
A sangue de tipo AB non ten ningún anticorpo, polo cal, non producirá reaccións antíxeno-anticorpo con ningún outro tipo de sngue, por isto pode recibir calqueira clase.
A sangue de tipo 0 posúe anticorpos contra os antíxenos de A e de B, polo que non pode recibilas, pero non ten antíxenos propios polo que non reaccionará con ningún anticorpo, o que provoca que o tipo 0 poda ser doado a calqueira persoa que posúa calquer outro tipo, tanto A, como B, como AB, e por suposto 0.
En canto a A e B, teñen antíxenos diferentes que reaccionan cos anticorpos da outra, por iso son incompatibles.
Ademais disto, hai que ter en conta o factor Rh, é dicir se está presente ou non (A+ ; A-). No caso de que esté presente, só poderá doar a un tipo de sangue compatible que tamén o posúa. Se non o ten, pode doar a calqueira outra clase compatible, independientemente de que posúa Rh ou non.
Iste é o motivo de que o 0- sexa coñecido como o doante universal, pois é o tipo de sangue que ningún outro rexeita producindo aglutinación.
En resumo:
A sangue humana posúe unhas células chamadas anticorpos, capaces de reaccionar con outras células dos glóbulos vermellos chamadas antíxenos producindo aglutinación.
Estos anticorpos son os responsables desa incompatibilidade que nombrabamos antes. Dito isto, a explicación das relacións entre os tipos de sangue é a seguinte:
A sangue de tipo AB non ten ningún anticorpo, polo cal, non producirá reaccións antíxeno-anticorpo con ningún outro tipo de sngue, por isto pode recibir calqueira clase.
A sangue de tipo 0 posúe anticorpos contra os antíxenos de A e de B, polo que non pode recibilas, pero non ten antíxenos propios polo que non reaccionará con ningún anticorpo, o que provoca que o tipo 0 poda ser doado a calqueira persoa que posúa calquer outro tipo, tanto A, como B, como AB, e por suposto 0.
En canto a A e B, teñen antíxenos diferentes que reaccionan cos anticorpos da outra, por iso son incompatibles.
Ademais disto, hai que ter en conta o factor Rh, é dicir se está presente ou non (A+ ; A-). No caso de que esté presente, só poderá doar a un tipo de sangue compatible que tamén o posúa. Se non o ten, pode doar a calqueira outra clase compatible, independientemente de que posúa Rh ou non.
Iste é o motivo de que o 0- sexa coñecido como o doante universal, pois é o tipo de sangue que ningún outro rexeita producindo aglutinación.
En resumo:
Os grupos sanguíneos
O descubrimento dos grupos sanguíneos ten a súa especial relevancia sobre todo á hora de realizar transfusións de sangue, para saber se o paciente a rexeitará ou non.
Este importante logro foi conseguido polo doutor Karl Landsteiner, ao cal lle foi concedido o premio Nobel de Fisioloxía ou Mediciña no ano 1930 precisamente por ista innovación.
Ao redor do ano 1901, cando o doutor Landsteiner traballaba na Universidade de Viena, comezou os seus experimentos coa xenética da sangue humana. Foi así cando descubríu que, nalgúns casos, ao mezclar sangue de persoas distintas, os glóbulos vermellos agrupábanse formando grumos visibles. Comparando os resultados do comportamento destas células en varias mostras de sangue, chegou á conclusión de que se podían clasificar en 3 tipos distintos: A, B e 0.
Dous anos máis tarde, dous dos seus discípulos descubriron un cuarto grupo ao que denominaron AB.
Este importante logro foi conseguido polo doutor Karl Landsteiner, ao cal lle foi concedido o premio Nobel de Fisioloxía ou Mediciña no ano 1930 precisamente por ista innovación.
Ao redor do ano 1901, cando o doutor Landsteiner traballaba na Universidade de Viena, comezou os seus experimentos coa xenética da sangue humana. Foi así cando descubríu que, nalgúns casos, ao mezclar sangue de persoas distintas, os glóbulos vermellos agrupábanse formando grumos visibles. Comparando os resultados do comportamento destas células en varias mostras de sangue, chegou á conclusión de que se podían clasificar en 3 tipos distintos: A, B e 0.
Dous anos máis tarde, dous dos seus discípulos descubriron un cuarto grupo ao que denominaron AB.
Xa en 1940 xunto con Alexander Salomon Wiener descubríu outro antíxeno nos glóbulos vermellos ao que chamou Rh debido a que se descubríu grazas á sangue dun mono chamado macaco Rhesus.
A importancia deste descubrimento é que, se unha nai é Rh- (é dicir, non ten o factor Rh) ten un fillo que sí o ten, é dicir, Rh+, este pode producir a xeración de anticorpos contra o Rh por parte da nai. Isto ten consecuencias graves en caso de que volva a quedar embarazada e o novo fillo tamén sexa Rh+, porque eses anticorpos poderían atacalo provocando a súa morte.
viernes, 6 de enero de 2017
A circulación sanguínea
Malia ter un previo coñecemento sobre os vasos sanguíneos e a crenza de que estes podían transportar os nutrintes por todo o corpo, non foi ata 1628, coa chegada do médico inglés William Harvey, cando se aportou por primeira vez unha descrición acertada do funcionamento do sistema circulatorio.
Harvey comezou a desarrollar os seus estudos no ano 1616 pero non os publicaria ata pasados 12 anos do comezo do seu traballo. Os resultados foron presentados na obra chamada Exercitatio Anatomica de Motu Cordis et Sanguinis in Animalibus destruindo así o modelo anterior establecido por Claudio Galeno.
Harvey comezou a desarrollar os seus estudos no ano 1616 pero non os publicaria ata pasados 12 anos do comezo do seu traballo. Os resultados foron presentados na obra chamada Exercitatio Anatomica de Motu Cordis et Sanguinis in Animalibus destruindo así o modelo anterior establecido por Claudio Galeno.
Anatomía humana
A anatomía humana, aínda que parece algo moi básico hoxe en día, non se coñecía con exactitude ata o ano 1538 coa chegada de Andrés Vesalio.
O que afirmaba Vesalio era que, para realizar ciruxías, era indispensable coñecer á perfección a anatomía humana xa que era algo crucial para evitar posibles complicacións nestas, por razóns obvias. Para acadar o seu obxectivo, comezou a diseccionar cadáveres humanos, o cal era un método de traballo moi inusual na época.
Grazas aos seus avances consigue publicar en 1543 De humani corporis fabrica, unha novedosa obra que recollía todos os coñecementos reunidos tras as súas investigacións. Destacaron sobre todo as súas aportacións na interpretación do sistema nervioso periférico e dos vasos sanguíneos que percorren o corpo.
O que afirmaba Vesalio era que, para realizar ciruxías, era indispensable coñecer á perfección a anatomía humana xa que era algo crucial para evitar posibles complicacións nestas, por razóns obvias. Para acadar o seu obxectivo, comezou a diseccionar cadáveres humanos, o cal era un método de traballo moi inusual na época.
Grazas aos seus avances consigue publicar en 1543 De humani corporis fabrica, unha novedosa obra que recollía todos os coñecementos reunidos tras as súas investigacións. Destacaron sobre todo as súas aportacións na interpretación do sistema nervioso periférico e dos vasos sanguíneos que percorren o corpo.
Ilustración da obra Andrés Vesalio
O Virus da Inmunodeficiencia Humana (VIH)
O VIH trátase, como o seu nome indica, dun virus que afecta ao sistema inmunitario do organismo infectado, o que o fai máis vulnerable ante outras enfermidades que antes non supuñan unha ameaza para o ser vivo.
No momento do contaxio pode non experimentarse ningún síntoma ou ben experimentarlos durante un breve periodo de tempo. Tras isto, ten lugar un longo tempo no que non hai ningún tipo de sintomas pero, a medida que a enfermidade avanza, aumenta tamén o risco de enfermidades como a tuberculose ou tumores que rara vez afectarían a unha persoa cun bo sistema de defensa. Estos síntomas tardíos da infección coñécense como SIDA (Síndrome de InmunoDeficiencia Adquirida).
O sida foi recoñecido por primeira vez no ano 1981 en Estados Unidos, a pesar de que se estima que é orixinario do cenrtro-oeste de África.
No momento do contaxio pode non experimentarse ningún síntoma ou ben experimentarlos durante un breve periodo de tempo. Tras isto, ten lugar un longo tempo no que non hai ningún tipo de sintomas pero, a medida que a enfermidade avanza, aumenta tamén o risco de enfermidades como a tuberculose ou tumores que rara vez afectarían a unha persoa cun bo sistema de defensa. Estos síntomas tardíos da infección coñécense como SIDA (Síndrome de InmunoDeficiencia Adquirida).
O sida foi recoñecido por primeira vez no ano 1981 en Estados Unidos, a pesar de que se estima que é orixinario do cenrtro-oeste de África.
Non sería ata 1984 cando os científicos franceses Françoise Barré-Sinoussi e Luc Montaigner conseguiron asilar o virus, o que levaría ao descubrimento de anticorpos que permitisen crear un tratamento ante a enfermidade.
Françoise Barré-Sinoussi
Luc Montagnier
O cancro
Cancro é o nome que recibe un conxunto de enfermidades relacionadas que acarrean un proceso de división celular descontrolado en partes localizadas do organismo e o consumo excesivo de nutrintes por parte destas células, que deixan ás outras sen enerxía para realizar as súas funcións.
O cancro é o resultado de dous procesos sucesivos, o primeiro é a proliferación dun grupo de células que se chamaría tumor e o segundo é a invasión destas que se trasladan a outros órganos ou tecidos, proceso coñecido como metástase.
Esta enfermidade ven dada por anormalidades no material xenético das células, as cales poden ser causadas por diversos factores tanto externos como internos.
O descubrimento das bases xenéticas do cancro fixo posible que hoxe en día haxa tratamentos contra esta enfermidade, malia existir varios, destacan 3:
- Ciruxía: é a base fundamental dos tratamentos actuais e consiste na extirpación do tumor, de forma total ou parcial segundo as necesidades puntuais do paciente.
- Radioterapia: consiste en utilizar radiacións ionizantes co fin de eliminar as células malignas. Malia que as células normais tamén resultan dañadas estas tenden a recuperarse e continuar coaa súas funcións.
- Quimioterapia: consiste na utilización de medicamentos que buscan inhibir ou dificultar a división das células malignas, frenando así a expansión tumoral.
jueves, 5 de enero de 2017
O caduceo de Mercurio
Tras falar do símbolo orixinal da medicina, toca falar do que quizais sexa, se cabe, aínda máis coñecido como tal, a pesar de non selo. Falamos do caudeo de Mercurio, o cal non é máis que un instrumento máxico de Hermes (Mercurio na mitoloxía romana), o mensaxeiro dos deuses.
De novo, este símbolo ten unha lenda mitolóxica detrás que conta que, Mercurio, atopábase no Monte Citerón cando observou que dúas serpes estaban pelexando. Ao ver isto, decidíu lanzar a súa varilla para separalas. A reacción das serpes sorprendeuno xa que, lexos de continuar a pelexa, enroscáronse ao redor da vara quedando unha en fronte a outra, sen ningún signo de enemistade. Tras este fabuloso suceso, Mercurio servíuse do instrumento e o seu enorme poder para realizar as súas funcións.
Nos seus inicios non se trataba máis que de unhas ramas de laurel ou olivo que se enroscaban entre si pero, máis tarde, esas ramas foron remplazadas polas serpes actuais, engadíndose, ademáis, as ás de Mercurio.
Existen máis variantes da vara central como, por exemplo, a grega, que consiste nunha cana entrelazadaa por fíos de la ou a da Idade Media que consistía nun bastón recuberto de terciopelo.
De novo, este símbolo ten unha lenda mitolóxica detrás que conta que, Mercurio, atopábase no Monte Citerón cando observou que dúas serpes estaban pelexando. Ao ver isto, decidíu lanzar a súa varilla para separalas. A reacción das serpes sorprendeuno xa que, lexos de continuar a pelexa, enroscáronse ao redor da vara quedando unha en fronte a outra, sen ningún signo de enemistade. Tras este fabuloso suceso, Mercurio servíuse do instrumento e o seu enorme poder para realizar as súas funcións.
miércoles, 4 de enero de 2017
O bastón de Esculapio
O bastón de Esculapio trátase do primeiro símbolo da medicina e surxe no século VIII a.C. e consiste nun tronco ou maza no que se enrosca unha serpe cuxa cabeza queda separada e erguida. A súa representación sufríu cambios co paso do tempo ao recibir as crenzas e costumes de civilizacións e culturas posteriores. Un dos cambios máis notables é a aparición dunha rama de laurel á esquerda, debido ás súas propiedades utilizadas anteriormente en medicina, e unha rama de roble á dereita, árbore sagrada na Galia e en Grecia. Ademáis a vara tamén se interpreta coma un símbolo de poder. O nome de "bastón de Esculapio" débese á lenda que explica a asociación da serpe coa medicina.
Podes consultalo nesta entrada.
Podes consultalo nesta entrada.
A serpe na medicina
Se hai unha figura a destacar no icono desta ciencia sen dúbida sería a serpe enroscada que aparece tanto no símbolo orixinal coma no símbolo caduceo.
Símbolo orixinal (bastón de Esculapio) Símbolo caduceo (caduceo de Mercurio)
A lenda conta que Esculapio se atopaba na casa de Glauco, quen estaba ferido de morte. Nese intre apareceu unha serpe na habitación, a cal Esculapio mataría co seu bastón. Tras isto, irrumpíu na habitación outra serpe máis que introduciría unhas herbas na boca da que xa estaba morta, revivíndoa ao instante. Esas mesmas herbas foron utilizadas de novo por Esculapio para salvar a vida do seu paciente. Desta lenda provén o símbolo da serpe en asociación coa medicina.
Símbolo orixinal (bastón de Esculapio) Símbolo caduceo (caduceo de Mercurio)
A lenda conta que Esculapio se atopaba na casa de Glauco, quen estaba ferido de morte. Nese intre apareceu unha serpe na habitación, a cal Esculapio mataría co seu bastón. Tras isto, irrumpíu na habitación outra serpe máis que introduciría unhas herbas na boca da que xa estaba morta, revivíndoa ao instante. Esas mesmas herbas foron utilizadas de novo por Esculapio para salvar a vida do seu paciente. Desta lenda provén o símbolo da serpe en asociación coa medicina.
martes, 3 de enero de 2017
A insulina
A insulina é unha proteína xerada no páncreas que se encarga de intervir no proceso metabólico de azúcres no sangue.
A maioría poderá ter escoitado aplicacións da insulina en tratamentos médicos como, por exemplo, na diabetes. E é que esta enfermidade consiste xustamente nunha perda por parte do organismo da capacidade de xerar a suficiente cantidade de dita proteína.
O tratamento que hoxe en día contribúe a axudar a tanta xente que padece esta enfermidade foi descuberto por Sir Frederick Grant Banting no ano 1921 na Universidade de Toronto. Experimentos previos, levados a cabo por Schafer, demostraran que a diabetes estaba ocasionada pola deficiencia desta proteína xerada no páncreas, e xa se acuñara o seu nome.
Banting, baixo a cátedra de John MacLeod e xunto coa axuda dun xoven estudiante de química, chamado Charles Best, conseguiría, tras 9 semanas de traballo, aislar a insulina e administrarlla mediante extractos de páncreas a cans aos que se lle inducira unha diabetes.
Os resultados foron os esperados e, grazas a isto, concedéuselle o Premio Nobel de Mediciña en 1923 a MacLeod e Banting, este último compartiría a súa parte do premio con Best debido á súa innegable aportación ao descubrimento.
A maioría poderá ter escoitado aplicacións da insulina en tratamentos médicos como, por exemplo, na diabetes. E é que esta enfermidade consiste xustamente nunha perda por parte do organismo da capacidade de xerar a suficiente cantidade de dita proteína.
O tratamento que hoxe en día contribúe a axudar a tanta xente que padece esta enfermidade foi descuberto por Sir Frederick Grant Banting no ano 1921 na Universidade de Toronto. Experimentos previos, levados a cabo por Schafer, demostraran que a diabetes estaba ocasionada pola deficiencia desta proteína xerada no páncreas, e xa se acuñara o seu nome.
Banting, baixo a cátedra de John MacLeod e xunto coa axuda dun xoven estudiante de química, chamado Charles Best, conseguiría, tras 9 semanas de traballo, aislar a insulina e administrarlla mediante extractos de páncreas a cans aos que se lle inducira unha diabetes.
Os resultados foron os esperados e, grazas a isto, concedéuselle o Premio Nobel de Mediciña en 1923 a MacLeod e Banting, este último compartiría a súa parte do premio con Best debido á súa innegable aportación ao descubrimento.
Charles Best
Frederick Grant Banting
John MacLeod
Suscribirse a:
Entradas (Atom)